تاریخ و داستان‌های گذشته همیشه جذاب‌اند. وقتی این داستان‌ها از زبان مکان‌های تاریخی شهرها بشنویم، به واقعا جذابیت زیادی پیدا می‌کنند. در هر شهر، مکان‌های معروفی وجود دارند که داستان‌های جالبی از گذشته و تاریخ دارند؛ یکی از این مکان‌ها در تهران، باغ موزه قصر نام دارد.

اگر به دنبال کاوش در یکی از جالب‌ترین مکان‌های تاریخی شهر تهران هستید، حتماً این مقاله را بخوانید. چرا که شما را با یک داستان جذاب از این مکان قدیمی و تاریخی آشنا خواهیم کرد.

باغ موزه قصر؛ از قصری باشکوه تا زندانی تاریخی

در قلب پرپیچ و خم تهران، یک باغ قدیمی و پر از راز و رمز وجود دارد؛ این باغ موزه قصر نام دارد. این مکان در گذشته، قصری شکوهمند بود که توسط فتحعلی شاه قاجار ساخته شد. اما داستان این مکان فقط به قصر سلطنتی محدود نماند؛ بلکه ماجراهای دیگری نیز در این مکان رخ داد.

فتحعلی شاه قاجار دستور ساخت یک قصر زیبا بر روی یک تپه داد که دارای چهار برج مراقبت در اطراف، نهر آبی روان، عمارت، حوض، و فواره بود. این مکان به صورت تدریجی در زمان ناصرالدین‌شاه از یک قصر به قلعه نظامی تبدیل شد و در دوره محمدعلی‌شاه و جریان مشروطه، اهمیت آن افزایش یافت. اولین زندانیان پس از حادثه کودتای اسفند ۱۲۹۹ خورشیدی به این مکان منتقل شدند.

در دوره پهلوی، رضاشاه برای تخریب و بازسازی کامل زندان قصر تصمیم گرفت و این کار توسط مهندس روسی، مارکوف، انجام شد. این زندان اولین زندان مدرن ایرانی بود که در سال ۱۳۰۷ به پایان رسید و دارای ۱۹۰ اتاق با ظرفیت ۸۰۰ نفر زندانی (به صورت تکی و گروهی) بود.

همین‌طور با قدم زدن در این باغ زیبا، شما وارد یک سفر جذاب در تاریخ خواهید شد؛ این مکان به‌واقع به شما امکان می‌دهد تا از جولان در داستان‌های گذشته لذت ببرید.از زمان حکومت قاجار تا دوران پهلوی، از یک قصر سلطنتی تا یک زندان ترسناک. باغ موزه قصر، نه تنها یک جای جالب برای آشنایی با تاریخ ایران است، بلکه یک مکان آرام و دلپذیر برای گشت و گذار در تهران نیز فراهم کرده است.

موزه قصر در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۱۷۶۶ در تاریخ ۲۶ آبان ۱۳۷۵ ثبت شده است تا برای همیشه یک قطعه از تاریخ ایران را به نمایش بگذارد.

موقعیت باغ موزه قصر

برای دیدن باغ موزه قصر باید به منطقه ۷ تهران بروید. سپس به انتهای خیابان شهید مطهری، خیابان شهدای ناجا و میدان پلیس بروید. این باغ با فضای سبز خود از دور قابل مشاهده است و به راحتی قابل تشخیص است.

• آدرس: تهران، انتهای خیابان شهید مطهری، خیابان شهدای ناجا و میدان پلیس

موقعیت باغ موزه قصر در گوگل مپ

روش دسترسی به باغ موزه قصر

برای رفتن به باغ موزه قصر می‌توانید از خودروی شخصی یا وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید. اگر با خودرو می‌روید، می‌توانید از اتوبان شهید صیاد شیرازی یا اتوبان خیابان شهید مطهری برای رسیدن به این مکان بکار ببرید.

سفر با مترو به باغ موزه قصر

برای رسیدن به باغ موزه قصر با مترو، باید خط یک (تجریش – کهریزک) را انتخاب کرده و تا ایستگاه شهید مفتح سوار شوید، سپس از تقاطع شریعتی عبور کنید و به انتهای خیابان مطهری بروید تا به باغ موزه قصر برسید.

ایستگاه مترو ایستگاه شهید مفتح نزدیک‌ترین ایستگاه به باغ موزه قصر است

برای رفتن به این مکان دیدنی، می‌توانید از ایستگاه متروی شهید مفتح استفاده کنید.

رفتن به باغ موزه قصر با اتوبوس

برای رسیدن به باغ موزه قصر، می‌توانید از چند خط اتوبوس مختلف استفاده کنید که همه آن‌ها ایستگاه‌های نزدیک به این مکان را دارند. می‌توانید اتوبوس‌های پایانه‌های امام خمینی (ره) و شهید بهشتی، یا اتوبوس‌های پیچ شهید چمران را بگیرید. همچنین می‌توانید با اتوبوس‌های میدان رسالت نیز به باغ موزه قصر بروید.

مسیرهای اتوبوسی باغ موزه قصر تهران:

• اتوبوس میدان معلم، پیاده‌روی در ایستگاه روبروی باغ موزه قصر
• اتوبوس پیچ شمیران، پیاده‌روی در ایستگاه میدان پلیس، و کمی پیاده‌روی تا باغ موزه قصر
• اتوبوس شهید بهشتی، پیاده‌روی در ایستگاه تقاطع پلیس-شریعتی، و پیاده‌روی در خیابان پلیس تا رسیدن به باغ موزه قصر
• اتوبوس رسالت، پیاده‌روی در ایستگاه تقاطع پلیس-شریعتی، و پیاده‌روی در خیابان پلیس تا باغ موزه قصر
• اتوبوس میدان امام حسین (ع)، پیاده‌روی در ایستگاه انتهای خیابان مطهری، تقاطع شریعتی، و کمی پیاده‌روی تا باغ موزه قصر

بهترین زمان برای بازدید از باغ موزه قصر

باغ موزه قصر در تهران در هر فصلی قابل بازدید است؛ اما توصیه ما این است که در فصل بهار بروید تا از فضای سبز باغ بهترین لذت را ببرید.

لطفا توجه داشته باشید که باغ همیشه باز است، اما فضای موزه‌ای آن تنها در ساعات خاص برای بازدیدکنندگان باز است.

ساعات بازدید از باغ موزه قصر

برای بازدید از باغ موزه قصر در تهران، می‌توانید روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۴ عصر به آن‌جا مراجعه کنید. لطفا توجه داشته باشید که باغ موزه قصر در روزهای پنجشنبه، جمعه و تعطیلات رسمی بسته است.

به یاد داشته باشید که برای بازدید کامل از فضای موزه ها و باغ این مجموعه ، گذاشتن ۳ ساعت زمان کافی است.

خرید بلیط باغ موزه قصر

برای تهیه بلیط موزه قصر تهران باید به این مکان مراجعه و برای خرید حضوری بلیط اقدام کنید. بهتر است قبل از مراجعه برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تغییر قیمت بلیط باغ موزه قصر و ساعت کاری این مجموعه با شماره ۸۸۴۳۷۳۹۳-۰۲۱ تماس بگیرید.

• شماره تلفن گویا: ۸۸۴۲۳۴۰۰

نگاهی به تاریخچه باغ موزه قصر

فتحعلی شاه قاجار زمانی که دستور ساخت این قصر را داد، برای آن استخر، کلاه فرنگی، عمارت و اندرونی و… در نظر گرفته بود؛ اما این قلعه شاهانه چندان به مذاق ناصرالدین شاه خوش نیامد و باعث شد برای مدت زیادی متروکه بماند. البته گاهی از آن برای استراحت نیروهای قزاق استفاده می‌کرد. در زمان مظفرالدین شاه هم از این قصر قجری به‌عنوان شهربانی استفاده می‌کردند.

قصر قدیمی تهران، که به زندان تبدیل شده بود، تاریخچه‌ای دارد که خواندن درباره آن جالب و جذاب است. اولین زندانی این مکان، خودش صاحبش را ساخته بود! اگر علاقه‌مند به ادبیات یا تاریخ هستید، مطمئناً قصه‌های زندانیان مشهوری مثل فرخی یزدی و احمد شاملو که در اینجا زندانی بودند، را خوانده‌اید.

در دهه‌های گذشته، زندان قصر تا حدودی همچنان به عنوان زندان در حال استفاده بود، اما زندانیان غیرسیاسی در آن نگهداری می‌شدند. اما به دلیل فرسودگی ساختمان و مکان جغرافیایی آن، در سال ۱۳۸۲ قطعاً از کار افتاد. و در سال ۱۳۹۱، شهرداری تهران تصمیم به تبدیل آن به باغ موزه‌ای زیبا گرفت تا همه‌ی ما بتوانیم از آن لذت ببریم.

شخصیت جالب رییس زندان

وقتی به رییس زندان فکر می‌کنید، آیا تصور می‌کنید یک شخصیت سخت و ناخوشایند؟ در مورد رییس زندان قصر تهران، این تصور صحیح نیست. در دهه ۴۰، سرتیپ اصغر کورنگی که ریاست زندان را بر عهده داشت، به لقب «مسیح قصر» شناخته می‌شد.

سرتیپ کورنگی، با رفتار مهربان و دلسوزانه‌اش، تلاش می‌کرد شرایط درون زندان را بهتر کند. او برای زندانیان سیاسی تلاش‌های فراوانی می‌کرد، مثلاً اجازه‌ی آشپزی برای آن‌ها را می‌داد و سعی داشت فشارهای روحی و جسمی روی زندانیان را کاهش دهد. این تلاش‌ها نه تنها به زندانیان کمک کردند بلکه باعث بروز تیک عصبی در خودش شد.

نگاهی به معماری باغ موزه قصر

معمار زندان قصر، طرح این مکان را به روز اروپایی طراحی کرد، اما از سبک معماری ایرانی فاصله‌ای نداشت.

قبل از تبدیل شدن به زندان، این مکان یک قصر سلطنتی بود که با تزیینات قاجاری نظیر آینه‌کاری، گچ‌کاری و نقاشی‌های حماسی زیبا شده بود. معمار زندان از این عناصر در زندان هم استفاده کرده است و این سبک معماری در حال حاضر به عنوان “آرت دکو” شناخته می‌شود.

ساختمان اصلی زندان شکل لوزی دارد و در دوره پهلوی دو با دو بازو افزایش یافت. تمام اتاق‌ها پنجره‌های بزرگ برای نورافتادگی داشتند، و همه با استانداردهای جهانی ساخته شده بودند.

زورخانه، درمانگاه، حمام، مسجد و کارگاه‌های صنایع دستی نیز جزء این زندان بودند. بخش‌هایی از آن‌ها به تدریج از بین رفته‌اند.

باغ موزه قصر به شکل دایره طراحی شده است و مساحت آن حدود ۶۹ هزار مترمربع است. این مجموعه شامل بخش‌های مختلفی نظیر باغ‌های ایرانی، برج‌های دیدبانی، موزه‌های مختلف، نیایشگاه، زورخانه، نمایشگاه فرهنگی و … می‌باشد.

بخش‌های مختلف باغ موزه قصر

باغ موزه قصر

در دور و کنار باغ، ساختمان‌های کهنه با دیوارهای بلند و درهای آهنی وجود دارند که هر یک داستان‌های زندانیان سیاسی و روزهای دشوار آنها را روایت می‌کنند.

اینجا، بین سبزی و آرامش باغ، صداهای گذشته به گوش می‌رسد و تاریخ برای بازدیدکنندگان قصر داستان می‌سراید.

موزه مارکوف

در مجموعه باغ موزه قصر تهران، یک موزه به نام “موزه مارکوف” وجود دارد که در سال ۱۳۰۸ توسط رضا شاه پهلوی ساخته شد.

این موزه نام خود را از یک معمار روسی گرفته و تصاویر و اشیاء تاریخی را به نمایش می‌گذارد. این موزه بخش‌های مختلفی از جمله کافه، گالری فصلی، سالن اجتماعات، نمایشگاه و مرکز نگهداری اسناد و… دارد.

سالن فرخی یزدی

این سالن در جنوب غربی باغ موزه قرار دارد و در واقع سالن تئاتر آمفی تئاتر مجموعه است. این سالن کاملاً با سیستم‌های صوتی و تصویری تجهیز شده است و امکان برگزاری مراسم‌های مختلف را دارد.

باغ ایرانی

حیاط اطراف ساختمان موزه، باغ ایرانی را تشکیل می‌دهد. این باغ دارای تنوع گیاهی بالا است و با قدم زدن در آن می‌توانید انواع درختان مانند نارون، کاج، انگور، چنار، سرو ناز، بید مجنون، توت و تبریزی را ببینید.

زندان سیاسی

بخش اصلی باغ موزه قصر به یک زندان سیاسی تبدیل شده است. این بخش دارای ۵ هزار متر مربع مساحت است و با نمایش اسناد و تصاویر متعدد، داستان انقلاب اسلامی را برای بازدیدکنندگان روایت می‌کند.

اجزای مختلف زندان شامل کتابخانه، حسینیه، موزه، اتاق زندان، اقامتگاه و مرکز مطالعات می‌شود.

برج‌های دیدبانی

برج‌های دیدبانی زندان از دوره پهلوی باقی‌مانده‌اند و در گوشه‌های باغ قرار دارند. با مراجعه به برج دیدبانی قسمت جنوب شرقی باغ، می‌توانید از تلسکوپ و دوربین دو چشمی آن استفاده کرده و منظره شهر و مشاهده ستارگان را لذت ببرید.

زورخانه

زورخانه یک بخش هیجان انگیز در باغ موزه قصر تهران است. ایده این مکان از شهرداری پایتخت برآمده و اجرا شده است. در اینجا می‌توانید ورزش‌های قدیمی ایرانی را به همراه احساس پهلوانی آنها تماشا کنید.

نگارخانه ملک‌الشعرای بهار

نگارخانه ملک‌الشعرای بهار قسمت هنری‌ترین باغ موزه تهران است که به تازگی افتتاح شده است. این قسمت شامل گالری‌های مختلفی است که تاریخ برگزاری نمایشگاه‌ها در آن مشخص می‌شود.

مجسمه زندانیان معروف تاریخ

در این بخش از باغ موزه قصر می‌توانید مجسمه‌های آهنی با حالت‌های مختلف را ببینید که برخی از آنها از چهره‌های زندانیان مشهور ساخته شده‌اند.

محوطه

محوطه باغ موزه قصر تهران دارای فضای سبز و زیبایی برای گذراندن اوقات فراغت شماست. در اینجا می‌توانید در مناطق مختلف قدم بزنید یا روی صندلی‌هایش بنشینید و استراحت کنید.

کافه لقانطه

کافه لقانطه، اولین کافه ایرانی که در سال ۱۲۸۵ ساخته شد است. این مکان پاتوق روشنفکران آن دوره بوده و حالت نوستالژیکی دارد. اخیرا این کافه در محوطه باغ موزه قصر احداث شده تا خاطرات و فضای آن کافه قدیمی را برای مردم به یادآوری کند.

مکان‌های اقامت نزدیک به باغ موزه قصر

اگر به تهران سفر می‌کنید و می‌خواهید چند شب در این شهر بمانید، چند هتل در نزدیکی باغ موزه قصر وجود دارد که می‌توانید در آنها اقامت کنید و به راحتی به باغ موزه قصر بروید.

نام هتل	مسافت تا باغ موزه قصر
خانه معلم منطقه هفت	۱.۵ کیلومتر
هتل ساسان	۱.۹ کیلومتر
هتل ونوس	۲.۲ کیلومتر
هتل مینا	۴ کیلومتر
هتل سیمرغ	۵ کیلومتر

 

نکات مهم برای بازدید از باغ موزه قصر

اگر می‌خواهید به باغ موزه قصر بروید، بهتر است کفش راحت بپوشید، زیرا باید چند ساعت راه بروید. همچنین یادتان نرود یک بطری آب و خوراکی با خودتان داشته باشید تا در صورت تشنگی یا گرسنگی میان وعده مصرف کنید.