تئاتر شهر تهران در تقاطع خیابانهای ولیعصر و انقلاب قرار دارد و به عنوان جایگاه اصلی برای هنر و ادبیات نمایشی در ایران شناخته میشود. این مکان زیبا بیش از نیم قرن است که موزهای برای نمایشها و تئاترها بوده و با نام تئاتر شهر تهران شناخته میشود.
این ساختمان تاریخی با معماری منحصر به فرد، تلفیقی از چند سبک معماری مختلف است که با دقت و زیبایی ساخته شده است. این عناصر با هم باعث ایجاد یک ساختمان گردان با ظاهری یادآور تئاترهای یونانی شدهاند. ستونهای تقارن دار، زیباییهای سنتی ایرانی و طرحهای شگفتانگیز، این مکان را به یک جاذبه برای بازدیدهای تهرانیها و گردشگران تبدیل کرده است.
تئاتر شهر در میان شلوغی شهر تهران و در مسیرهای پرتردد قرار دارد. اینجا فضایی نه تنها برای اجرای نمایشها و تئاتر، بلکه جایی برای ترویج هنر، تبادل اندیشه و دیدار هنردوستان است. بهترین هنرپیشهها و کارگردانان ایران حتما حداقل یکبار در اینجا به روی صحنه رفتهاند، از جمله سوسن تسلیمی، آتیلا پسیانی، داریوش فرهنگ، داریوش ارجمند و بسیاری دیگر.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این مرکز فرهنگی، مجله گردشگری علیبابا را دنبال کنید.
تئاتر شهر کجاست؟
آدرس تئاتر شهر: تهران، تقاطع خیابانهای ولیعصر و انقلاب (چهارراه ولیعصر) ، پارک دانشجو
تئاتر شهر در قلب تهران و در تقاطع دو خیابان اصلی و مهم ولیعصر و انقلاب قرار دارد. اگر از خیابان انقلاب یا خیابان ولیعصر بیایید، در چهارراه ولیعصر به تئاتر شهر خواهید رسید.
تئاتر شهر در قلب شهر تهران و در یکی از پررفتوآمدترین نقاط این شهر واقع شده است. میتوانید از انواع وسایل حملونقل عمومی برای رفتن به این سالن تئاتر استفاده کنید.
مترو: برای رسیدن به این مرکز با مترو، باید به خط ۳ (خط قائم – آزادگان) یا خط ۴ (خط کلاهدوز- علامه جعفری) متروی تهران بروید و در ایستگاه تئاتر شهر پیاده شوید. برای ورود مستقیم به تئاتر شهر، از خروجی اول که در اول برج قرار دارد، استفاده کنید.
عکس از: سایت Tehranpicture
خیلی راحت میتونید به تئاتر شهر تهران برین، وقتی خودتون رو در هر نقطهای از شهر ببینید، میتونید از اتوبوسهای بیآرتی استفاده کنید که توقفهای زیادی در چهارراه ولیعصر دارند. مثلاً میتونید از خط چهارراه تهرانپارس – میدان آزادی یا خط میدان راهآهن – تجریش استفاده کنید.
این اتوبوسها خطهای خاص خودشون رو دارن، و با هزینه کم، بدون ترافیک و سریع شما رو به مقصد میرسونن. فقط باید به خاطر داشته باشید که برای سوار شدن به این اتوبوسها باید کارت بلیط مترو و اتوبوس داشته باشید.
عکس از: سایت Wikimedia
میتونید از تاکسیهای مختلفی که از تئاتر شهر و چهارراه ولیعصر عبور میکنن، استفاده کنید. اما بهتره نه با خودروی شخصی برید، چون تئاتر شهر تو مرکز تهرانه و همیشه ترافیک داره.
قراره عبور و مرور با خودروی شخصی تو این ناحیه سختیهای خاص خودشو داره. پیشنهاد ما اینه که از خودروی شخصی خودداری کنید و برای رسیدن به چهارراه ولیعصر از وسایل حملونقل عمومی استفاده کنید.
عکس از: سایت Tehranpicture
بهترین زمان بازدید از تئاتر شهر
تئاتر شهر یکی از مراکز مهم فرهنگی و هنری تهرانه و تو محلهای خلوت قرار نداره، چون در نقطهای استراتژیک توی شهره که همیشه شلوغه. بخصوص که طرح ترافیک هم برای این ناحیه وجود داره و تو هر ساعتی از شبانهروز، خودروها خیلی همونطور که باید جابه جا میشن، نمیتونن.
عکس از: سایت Tehranpicture
وقتی کارمندان به تئاتر شهر میروند، ساعات خاصی از روز مثل اول صبح یا بعد از ظهر، تئاتر شلوغتر میشود. بهترین زمان برای رفتن به این تئاتر، میان روز و شب است.
از لحاظ آب و هوا، تهران در تابستانها گرم و در زمستانها سرد و آلوده است. بنابراین، بهار و پاییز بهترین زمانها برای بازدید از این شهر است. خیابانهای زیبای اطراف، به ویژه ولیعصر، در این فصول زیباتر هستند و قدم زدن در این منطقه لذتبخش است.
عکس از: سایت Tehranpicture
تاریخچه تئاتر شهر
در ابتدا، تئاتر شهر وجود نداشت؛ بلکه یک هتل و کافه به نام “مهمانخانه بلدیه” یا “کافه شهرداری” وجود داشت که در سال ۱۳۱۱ به کار افتاد. این هتل با بودجه ۱۰۰ هزار تومان به پیشنهاد شهرداری تهران ساخته شده بود و به این دلیل به لقب شهرداری شناخته میشد.
عکس از: سایت Wikimedia
کافه شهرداری محلی امن برای نویسندگان، شاعران و هنرمندان معروف ایرانی مانند جلال آلاحمد و فروغ فرخزاد بود. فضای باز و سبز اطراف هتل نیز به محلی برای اجرای نمایشهای گروههای مختلف، مانند سیرک باران، تبدیل شده بود. این باعث میشد که آخر هفتهها خانوادهها برای تماشای نمایشهای سیرک و شعبدهبازی به اینجا بیایند و وقت خوبی داشته باشند.
با گذر زمان، تعداد گروههای نمایشی زیادتر شد و فضای مناسبی برای نمایشها کمتر شد. این موضوع باعث ایجاد نیاز به سالن تئاتر بزرگتر و مجهزتر شد و مسئولان شهر فکر به ساختن چنین سالنی انداختند.
عکس از: سایت Wikimedia
در سال ۱۳۴۶، طراحی و ساخت تئاتر شهر تهران با همت مهندسان و معماران معروف ایرانی آغاز شد. پس از پنج سال، سالن اصلی این تئاتر به بهرهبرداری رسید و در ادامه بخشهای دیگری از جمله سالن چهارسو و تالار شماره دو به آن اضافه شدند.
مراسم افتتاحیه با اجرای نمایش “باغ آلبالو” اثری از آنتون چخوف برگزار شد که با کارگردانی آربی آوانسیان و حضور بازیگران معروف از جمله فهیمه راستکار و پرویز پورحسینی جشن گرفت.
عکس از: سایت Wikimedia
در ابتدا، تئاتر شهر تهران زیر نظر سازمان جشن هنر شیراز بود و بعداً به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران واگذار شد. در حال حاضر، این تئاتر توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اداره میشود و به عنوان مکانی برای نمایشها و اجراهای هنری توسط هنرمندان برجسته استفاده میشود.
معماری تئاتر شهر
معماری تئاتر شهر یک ترکیب زیبا از معماریهای سنتی ایرانی، ایران باستان، رومی و یونانی است. ساختار گرد بنای این تئاتر، به خاطراز غم تازی که ستونهای منظم اطراف آن ایجاد کرده اند، یادآور بناهای باستانی همانند کولوسئوم در رم میشود.
عکس از: سایت Flickr
روم و یونان باستان تأثیرات قابل مشاهدهای روی معماری تئاتر شهر دارند. ستونها و زیباییهای بنا از هنر ستونهای تخت جمشید الهام گرفتهاند. همچنین، تزیینات دیوارها و سقف نیز از الهامگیری از معماری سنتی ایرانی برخوردارند.
ستونها بخش مهمی از زیبایی بنا محسوب میشوند. در بالای ساختمان، ستونها به هم متصل میشوند و فضایی زیبا با زوایای هندسی و اشکال مختلف ایجاد میکنند. این فضاها با کاشیکاریهای رنگی زیبا پر میشوند و زیبایی معماری ایرانی را به ارمغان میآورند.
در بالای ساختمان، برجی مدور نیز وجود دارد که از بنای برج طغرل ایده گرفته شده است. قرینهسازی نیز یکی از ویژگیهای برجسته معماری تئاتر شهر است که در سراسر بنا قابل مشاهده است.
در داخل ساختمان، شیبها و منحنیهای مختلف، یک حالت منحصربهفرد ایجاد کردهاند که هربار با دیدن آن، تازگی و جذابیت جدیدی را تجربه میکنید. از آنجا که فضاها متفاوت و پیچیده هستند، امکان دارد در اولین بازدید گم شوید یا سختی داشته باشید تا سالن مورد نظر خود را پیدا کنید.
تئاتر شهر پنج سالن اجرای نمایش دارد که شامل سالن اصلی، سالن چهارسو، سالن قشقایی (مرکز مطالعات قشقایی)، سالن سایه و کارگاه نمایش میشود. همچنین، دو سالن کوچکتر به نام تالار کوچک و تالار شماره دو نیز در دست تعمیر هستند.
باید بگوییم که طراحی زیبای تئاتر شهر متعلق به علی سردار افخمی است که از استاد برجسته هوشنگ سیحون الهام گرفته و با استفاده از عناصر مختلف معماری، این بنا زیبا را طراحی کرده است. ساخت این بنا از سال ۱۳۴۶ آغاز شد و هنوز ادامه دارد.ساخت تئاتر شهر در سال ۱۳۵۱ آغاز شد و حدود ۵۶۰۰ مترمربع زمین نخورد. ساختمان خود دارای مساحتی حدود ۳۰۰۰ مترمربع و ارتفاع ۱۵ متر است.
تئاتر شهر تهران از بخشهای مختلف تشکیل شده است. هر بخش دارای محیط و امکانات خاصی است. حالا یک نگاه کوتاه به این بخشها بیندازیم.
اولین بخشی که ملاقات میکنیم بخش ورودی است. ورودی اصلی تئاتر شهر در محوطهای وسیع و سبز قرار دارد. در این محوطه میتوانیم آثار هنری زیادی را ببینیم که فرصت نمایش آنها برای هنرمندان جوان ایجاد شده.
سپس به تالار اصلی نمایش میرسیم. این تالار دو طبقه دارد و ظرفیت ۵۷۹ نفر را دارد. اینجا امکانات زیادی برای اجراهای حرفهای فراهم شده است، از جمله نورپردازی و صداپردازی حرفهای، آسانسور دکور، صحنهگردان الکتریکی و امکانات دیگر.
به تالار سایه هم سر میزنیم. این تالار در ۱۳۷۷ همزمان با جشنواره فجر افتتاح شد. این تالار ظرفیت ۱۰۳ نفر را دارد و برای استفاده به عنوان استودیو نیز مناسب است.
عکس از: سایت Wikimedia
– تالار قشقایی
تالار قشقایی یکی از تالارهای تئاتر شهر تهران است که برای اجرای نمایشهای محلی ساخته شده. این تالار میتواند تا ۲۵۰ نفر را میزبانی کند و جلب توجه این تالار به وجود سه ورودی مستقل میپردازد.
– تالار چهارسو
تالار چهارسو از سال ۱۳۵۴ فعالیت خود را آغاز کرده و صحنه آن شکل دایرهای دارد. این تالار با جابهجایی صندلیها، از ظرفیت اولیه ۱۲۰ نفر به ۴۰۰ نفر افزایش یافته است. تالار چهارسو به همت آربی آوانسیان ساخته شده و از زمان تاسیس خود بهبود یافته است.
عکس از: سایت Wikimedia
– کارگاه نمایش
کارگاه نمایش یکی از تالارهای اجرای نمایش در تئاتر شهر است که ظرفیت ۵۰ تا ۷۰ نفر را داراست. این تالار علاوه بر اجرای نمایشها، برای کلاسهای تمرینی و آموزشی نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
– تالار کوچک
تالار کوچک به دلیل تعمیرات موقتا بسته شده است. این تالار ظرفیت ۱۲۰ تا ۱۵۰ نفر را دارد و برای نمایشهای کوچک، جلسات نقد و بررسی، و کلاسهای آموزشی استفاده میشود.
عکس از: سایت Tehranpicture
تالار کوچک با تجهیزات صوتی و نوری خوب، برای تماشاچیها زاویه دید مناسبی فراهم میکند.
– تالار شماره دو
تالار شماره دو یا تالار مشاهیر برای برنامههای مختلفی از جمله نشستهای خبری و بزرگداشت مشاهیر بهره میبرد. این تالار برای ۷۰ تا ۸۰ نفر مناسب است و برای برگزاری جلسات متنوع مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از تئاتر برای اجراهای کوچک رایج است. تئاترهای کوچک و صمیمی باعث نزدیکی بین تماشاگران و بازیگران میشوند و برای نمایشهایی که نیاز به تمرکز بر روی جزییات دارند، مناسب هستند.
فضای بیرونی تئاتر شهر تهران، قسمتی از پارک دانشجو است و برای برگزاری نمایشها، گردهمایی ها، نمایشگاه ها و اجراهای خیابانی استفاده میشود. این فضا متعلق به تئاتر شهر است و محلی مناسب برای نمایش آثار هنری است.
کتابخانه تئاتر شهر مکانی تخصصی است که کتب و اسناد مرتبط با هنر نمایشی ایران را نگهداری میکند. این کتابخانه برای دانشجویان تئاتر و هنردوستان برای انجام تحقیقات و پروژه های دانشگاهی، منبعی ارزشمند است.
تئاتر شهر دارای امکانات رفاهی فراوانی مانند سرویس بهداشتی، فروشگاه کتاب، کتابخانه و کافه ها در طبقات مختلف است. اما متاسفانه این تئاتر پارکینگ ندارد و پیدا کردن مکان مناسب برای پارکینگ ممکن است چالشبر باشد.
اطراف تئاتر شهر، فضاهای سبز، کافه ها، رستوران ها، غرفه های غذای خیابانی، فست فودهای زنجیره ای، مراکز خرید و خدماتی متنوع قرار دارد. این امکانات اطراف تئاتر شهر میتوانند نیازهای مختلف شما را برطرف کنند.
اگر به چهارراه ولیعصر رفتید، پردیس سینمایی چارسو یک جاذبه دیدنی است که علاقهمندان به سینما میتوانند آخرین فیلمها را با کیفیت بالا در سالنهای مجهز این مجموعه تماشا کنند. این مجموعه دارای ۶ سالن حرفهای با ظرفیت بالا و تجهیزات مدرن است.
عکس از: سایت Venusglass
از این ۶ سالن، سالن شماره یک برای کنسرتها و همایشها مناسب است و بزرگترین آنهاست. پردیس سینمایی چارسو حاوی امکاناتی همچون پارکینگ، کافیشاپ، فودکورت و سرویس بهداشتی است.
تا فاصله تئاتر شهر تا پردیس سینمایی چارسو حدود 1.5 کیلومتر (حدود 5 دقیقه با ماشین) است.
– تالار وحدت
تالار وحدت یکی از معروفترین تالارهای اپرای موسیقی و تئاتر ایران است. از سال ۱۳۴۶ شمسی فعالیت میکند و تاریخچه زیادی از روزهای گذشته هنری ایران را در خود جای داده است.
عکس از: سایت Tehranpicture
امروزه تالار وحدت برنامهها و اجراهای هنری متعددی را برگزار میکند. از اجراهای موسیقی مختلف تا کنسرتها و رسیتالهای متنوع، همه در اینجا قرار میگیرند.
تا فاصله تئاتر شهر تا تالار وحدت حدود 1 کیلومتر (حدود 3 دقیقه با ماشین) است.
– کاخ مرمر
کاخ مرمر یکی از زیباترین کاخهای موزه در مرکز شهر تهران است که در دوره اول پهلوی ساخته شده است. با تزیینات داخلی زیبا و منحصر به فرد، کاخ مرمر یک مقصد دیدنی برای علاقمندان به هنر است.
عکس از: سایت Wikimedia
معماران این کاخ از عناصر معماری ایرانی همچون آینهکاری، خاتمکاری و نقاشی برجسته استفاده کردهاند. کاخ مرمر شامل ۱۳ تالار مختلف است که هر کدام دارای تزییناتی منحصر به فرد هستند، به عنوان مثال تالار آیینه که یکی از زیباترین تالارهای آیینه ایران است.
عکس از: سایت Wikimedia
برای بازدید از کاخ مرمر باید بلیط رزرو شده را از سایت موسسه فرهنگی موزههای بنیاد مستضعفان پیش از این بگیرید و به یاد داشته باشید که ورود با تلفن همراه و دوربین عکاسی ممنوع است.
مسافت بین تئاتر شهر و کاخ مرمر تقریباً 4.5 کیلومتر (10 دقیقه با ماشین) است.
– موزه جواهرات ملی
موزه جواهرات ملی محل نگهداری از جواهرات و آثار بسیار ارزشمند مربوط به امپراتوران و پادشاهان گذشته است که شامل اقلامی همچون عصا، جواهرات، تاج و نیمتاج، تفنگ، سپر، خنجر، ساعت، انفیهدان و زیورآلات میشود.
عکس از: سایت Arasbaran
در موزه جواهرات ملی، کرهی جواهرنشانی مربوط به ناصرالدین شاه، تاج پهلوی مربوط به رضا شاه و محمدرضا شاه پهلوی، تاج کیانی که مالکیت آن به فتحعلی شاه تعلق دارد، و الماس دریای نور از مهمترین آثار قرار دارند. ورود به این موزه تحت شرایط امنیتی خاصی صورت میگیرد و حضور دوربین یا تلفن همراه ممنوع است.
عکس از: سایت Wikimedia
مسافت بین تئاتر شهر و موزه جواهرات ملی تقریباً 3 کیلومتر (6 دقیقه با ماشین) است.
– سالن تئاتر شهرزاد
سالن تئاتر شهرزاد یکی از جدیدترین سالنهای تئاتر در دنیای هنرهای نمایشی است که از سال 1396 شروع به کار کرده است. این سالن تئاتر، تنها سالن تئاتر خصوصی کشور است و متعلق به شهرزاد جعفری میباشد. این سالن دارای 5 سالن تخصصی با تجهیزات کامل است که به اجرای هنرمندان و استقبال هنردوستان میپردازد.
عکس از: سایت Tehranpicture
تا تئاتر شهرزاد حدود ۱.۵ کیلومتر (۴ دقیقه با ماشین) فاصله دارید.
نکاتی برای بازدید از تئاتر شهر
برای تجربه یک بازدید خاطرهانگیز از تياتر شهر تهران، به موارد زیر توجه کنید:
از وسایل حمل و نقل عمومی برای رفتن به تئاتر شهر استفاده کنید، چون در مرکز شهر تهران و در منطقهای پرترافیک واقع شده است.
اگر میخواهید با خودروی شخصی به تئاتر شهر بروید، به خاطر داشته باشید که اين منطقه در محدوده طرح ترافیک است و باید مجوز ورود به طرح ترافیک را در اختیار داشته باشید.
حتماً سایتهای فروش بلیط تئاتر را چک کنید تا از بین نمایشهای در حال اجرا، تياتر مورد علاقهتان را انتخاب و بلیط خود را رزرو کنید.