میدان ساعت تبریز از جاهای دیدنی تاریخی شهر تبریز است و به‌عنوان نماد این شهر شناخته می‌شود. این میدان که به نام میدان شهرداری تبریز هم شناخته می‌شود، یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی است. این میدان مرکزیت شهر تبریز را تشکیل می‌دهد و در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد.

میدان ساعت تبریز به خاطر ساعت مشهوری که روی ساختمان شهرداری تبریز قرار دارد شناخته شده است. این ساعت برج کاخ شهرداری تبریز، که با نام کوکی شناخته می‌شود، یکی از منحصر به فردترین نمونه‌ها در جهان است و تنها یک نمونه از آن در دنیا وجود دارد که برج معروف بیگ بن لندن قرار دارد. این میدان طی سالیان دراز ماجراهای تاریخی زیادی را پشت سر گذاشته است. در ادامه ما با شما در مجله گردشگری علی‌بابا داستان میدان ساعت تبریز و جاذبه‌های دیدنی اطراف آن را بازگو خواهیم کرد.

تاریخچه میدان ساعت تبریز

میدان ساعت تبریز یا همان میدان شهرداری تبریز، در سال ۱۳۱۴ خورشیدی تحت سرپرستی رضا خان و با نظارت مهندسان آلمانی ایجاد شد. به همین دلیل، سبک معماری این ساختمان شبیه به ساختمان‌های آلمانی است؛ اما طراحی آن را «آودیس اوهانجانیان» انجام داده است. او که از سال ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۱ میلادی وزیر راه‌وشهرسازی ارمنستان بود، پس از آن به ایران مهاجرت کرد و در تبریز ساکن شد.

قبل از احداث میدان شهرداری تبریز، این منطقه یک گورستان متروکه و بی‌ادبی بود.

در زمان ساخت این ساختمان، یعنی در بازه زمانی ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۸ خورشیدی، حاج ارفع‌الملک جلیلی به عنوان شهردار تبریز فعالیت می‌کرد و تا سال ۱۳۲۵ این میدان به‌صورت چهارراهی شناخته می‌شد، اما در زمان سید جعفر پیشه‌وری، بنیانگذار فرقه دموکرات آذربایجان، این چهارراه به میدان تبدیل شد. پس از احداث میدان، تندیس باقرخان، شخصیت برجسته جنبش مشروطه ایران، در میدان شهرداری تبریز نصب شد.

بعد از سقوط سید جعفر پیشه‌وری، تندیس رضا شاه به جای آن قرار گرفت. پس از انقلاب، تندیس محمدرضا پهلوی تخریب شد و از آن زمان تاکنون، میدان ساعت تبریز به عنوان مکانی برای تجمعات مردم استفاده می‌شود. حتی امروزه هم این میدان برای تجمعات مهم مردم شهر تبریز استفاده می‌شود.

میدان ساعت تبریز از زمان‌های گذشته تاکنون شاهد واقعات مختلف بوده است. این میدان حتی در دوران جنگ نیز تحت بمباران‌ها قرار گرفته است.

در حال حاضر، میدان شهرداری تبریز که بیش از ۸۰ سال سن دارد، به عنوان یکی از مهم‌ترین میدان‌های شهر شناخته می‌شود. کاخ شهرداری تبریز همچنین به عنوان یکی از نقاط دیدنی و گردشگری شهر محبوب است. این میدان از سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و یکی از مقاصد گردشگری مهم در تبریز است. در این منطقه می‌توانید بسیاری از جاذبه‌های تاریخی تبریز را از نزدیک مشاهده کنید.

اولین موزه‌ی شهر و شهرداری‌های ایران در سال ۱۳۸۶ در عمارت شهرداری تأسیس شد. این موزه به مناسبت صدمین سال تأسیس بلدیه (شهرداری) در ایران افتتاح شد. در این موزه شهر و شهرداری‌های کشور، می‌توانید اولین تاکسی و ماشین آتش‌نشانی ایران و همچنین مجموعه‌ای از اشیاء تاریخی مانند وسایل قدیمی بلدیه، سفرنامه‌های باستانی، کتاب‌های دستنویس، دوربین‌های قدیمی، فرش‌های بافته شده به دست، و دیگر آثار ارزشمند را ببینید.

موقعیت جغرافیایی میدان ساعت تبریز

این میدان در استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز واقع شده و در تلاقی خیابان امام خمینی و خیابان ارتش قرار دارد.

نقشه میدان ساعت تبریز در Google Maps

روش‌های بهترین دسترسی به میدان ساعت تبریز

برای رفتن به میدان ساعت تبریز، انتخاب مسیر مناسب و وسیله نقلیه مناسبی انتخاب کردن خیلی مهم است. بستگی به نقطه شروع سفر شما دارد که از کجا می‌خواهید به این میدان بروید. برای گردشگران، بهتر است که با خودرو به این منطقه بروند؛ اما اگر خودرو ندارید، نگران نباشید؛ زیرا در تبریز انواع وسایل نقلیه عمومی برای حرکت در شهر وجود دارد.

نزدیک میدان ساعت تبریز یک پایانه اتوبوس هست که می توانید با اتوبوس تندرو (بی.آر.تی.) به عمارت شهرداری تبریز بروید. همچنین مترو نیز یک راه سریع برای حمل و نقل در تبریز محسوب می‌شود. اگر از اتوبوس استفاده نمی‌کنید، بهترین راه برای رسیدن به میدان ساعت تبریز استفاده از تاکسی است.

بهترین زمان برای بازدید از میدان ساعت تبریز

میدان ساعت تبریز یکی از جاذبه‌های دیدنی اصلی در شهر تبریز است. اگر از شلوغی و ترافیک خسته شدید، سعی کنید در ساعات کم ترافیک این منطقه را ببینید. عمارت شهرداری تبریز، نهایتاً روزها و شب‌ها جذاب است. وقتی شب می‌شود، زیبایی مکان با نورپردازی شگفت‌انگیز تازه‌ای پیدا می‌کند.

اگر مایل به بازدید از عمارت و موزه شهرداری هستید، بهترین زمان ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر است. بدانید که کمبود پارکینگ و ترافیک ممکن است مشکل سر راه بازدید از این منطقه باشد. همچنین در روزهای تعطیل، داخل عمارت باز نیست.

< h3> بازدید از میدان ساعت تبریز در شب

دیدنی‌های شهر تبریز، به ویژه عمارت شهرداری، در شب جذابیت خود را دو چندان می‌کنند. میدان ساعت تبریز یکی از نقاط جذاب شهر در شب است و محبوب‌ترین مکان‌های گردشگری تبریز محسوب می‌شود. پیشنهاد می‌شود در اطراف میدان ساعت تبریز قدم بزنید و از زیبایی عمارت در حال لمپ‌نمایی لذت ببرید.

بعد از بازدید از این منطقه، می توانید در یکی از رستوران های اطراف به دلچسبی غذاهای محلی تبریزی بخورید یا در یک کافه نشسته و با یک فنجان چای و شیرینی‌های خوشمزه تبریزی لذت ببرید.

معماری میدان ساعت تبریز

سبک معماری عمارت شهرداری تبریز اروپایی است. این ساختمان تحت نظارت مهندسان آلمانی و طراحی “آویدیس اوهانجانیان” احداث شده است.معمار اوهانجانیان، یک معمار اهل ارمنستان بود و بین سال‌های ۱۹۱۹ تا ۱۹۲۱ میلادی وزیر راه‌وشهرسازی ارمنستان بود. او در مؤسسه فناوری تمسک روسیه در رشته معماری تحصیل کرده بود و نقش مهمی در ساخت و توسعه شهر تبریز داشت.

عمارت شهرداری تبریز یک بنا با زمینی حدود ۹۶۰۰ مترمربع و زیربنایی ۶۵۰۰ مترمربع است. این بنا سه طبقه دارد و برج ۳۰ متری آن دارای یک ساعت مشهور مدل انگلیسی است که بیش از ۷۰ سال است که روی آن نصب شده‌است. این ساعت به عنوان یکی از دو ساعت این مدل در جهان شناخته شده است. یکی دیگر از این مدل ساعت برج بزرگ بن لندن است. این ویژگی سبب شهرت و جاذبه گردشگری این منطقه شده است.

این ساعت نوعی ساعت کوکی است که برای کارکردن به دوروز کوک شدن نیاز دارد. در گذشته، ساعت برج تبریز هر ۱۵ دقیقه یک بار صدا می‌زد، اما اکنون هر ساعت یک بار به مردم زمان را یادآوری می‌کند. به خاطر وجود این ساعت در عمارت شهرداری، میدان اطراف به نام “میدان ساعت” شناخته می‌شود. ساعت برج شهرداری از نوع ۴صفحه‌ای است و در دوران پهلوی از انگلستان برای برج برداشته شده‌است.

طراحی عمارت شهرداری تبریز شبیه حرف “U” انگلیسی است و انگار یک عقاب در حال پرواز است.میدان ساعت تبریز یک مکان فوق‌العاده زیبا و با شکوه است. این میدان دارای چند ورودی به داخل محوطه و نمای زیبا با سنگ‌های حجاری‌شده و دیوارهایی با کلاهک‌های آهنی است. طراحی شهرداری و زیبایی بنا باعث جلب توجه هر کسی می‌شود که از آن عبور می‌کند. برج ساعت انگلیسی نیز بخشی از این بناست که آن را منحصربه‌فرد کرده است.

تبریز به عنوان پایتخت ایران در گذشته شناخته می‌شده و تاریخ طولانی‌ای دارد. این شهر زیاده‌رسیده و تحت تأثیر حکومت‌های مختلفی بوده است. می‌توان از تبریز به عنوان مبدأ تحولات مهم ایران در ابعاد مختلف نام برد. به همین دلیل، جاهای دیدنی تاریخی تبریز از جمله مهم‌ترین مکان‌های دیدنی آذربایجان شرقی و ایران است. در ادامه به تعدادی از جاهای دیدنی اطراف میدان شهرداری تبریز اشاره خواهیم کرد.

یکی از جاذبه‌های دیدنی بسیار مهم در این منطقه، عمارت شهرداری تبریز است که برج ساعت زیبایی بسیاری به آن بخشیده است. این بنا به دلیل قدمت، معماری منحصربه‌فرد و موزه‌ای که در داخل آن قرار دارد، از جذابیت بی‌نظیری برخوردار است.

موزه سنجش تبریز نیز یکی از موزه‌های جذاب است که توصیه می‌شود علاقه‌مندان به بازدید از موزه‌ها آن را ملاحظه کنند. این موزه که به نام خانه سلماسی نیز شناخته می‌شود، در یک خانه قدیمی با معماری دوره قاجار قرار دارد. اگر به علاقه‌مند به تاریخ و آثار باستانی هستید، حتما این موزه را دیدن کنید. درون خانه سلماسی می‌توانید اشیاء تاریخی مانند ابزارهای هواشناسی، قطب‌نماها، وسایل نجومی و ساعت‌های قدیمی را مشاهده کنید.در سال ۱۳۷۶، خانه تاریخی سلماسی در ایران به عنوان یکی از مکان‌های تاریخی مهم ثبت شد. این خانه نزدیک به میدان ساعت در شهر تبریز قرار دارد. اگر به کاخ شهرداری رفتید، حتماً این موزه زیبا را هم ببینید.

وقتی وارد حیاط خانه می‌شوید، نمونه‌های معماری قدیمی خانه به وضوح دیده می‌شود. طراحی زیبای دیواره‌ها با گچ‌بری، پنجره‌های زیبا و حوض آب، دیدنی‌های خانه را جذاب‌تر می‌کنند. این خانه دو طبقه است و به مساحت ۸۷۵ متر مربع با سبک معماری خانه‌های سلماسی ساخته شده است. حیاط خانه دارای سه ضلع است و زیرزمین آن شامل مطبخ، انبار غذا و آب‌انبار است.

بازار بزرگ تبریز به عنوان یک بازار مهم و تاریخی در تبریز شناخته می‌شود. این بازار با یک کیلومترمربع مساحت، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده تاریخی ایران و جهان است. بازار تاریخی تبریز در سال ۱۳۵۴ به عنوان یک آثار ملی ایران و در سال ۱۳۸۹ به عنوان میراث جهانی توسط یونسکو ثبت شد.

تبریز در گذشته بر روی جاده ابریشم قرار داشت و محل توقف و عبور کاروان‌های بزرگ بود. به همین دلیل بازار تبریز بسیار پررونق بود. بازار بزرگ تبریز تاریخچه‌ی طولانی دارد و در سفرنامه‌های مشهورانی مثل مارکوپولو و ابن‌بطوطه، از شکوه و جلال این بازار یاد شده است.

بازار تبریز یکی از جاذبه‌های گردشگری پرطرفدار تبریز است. این بازار حدود ۵۵۰۰ فروشگاه و مغازه دارد. در این مکان ۳۰ مسجد، ۵ حمام و ۱۲ مدرسه وجود دارد. شما می‌توانید انواع کالاهای مختلف را از اینجا خریداری کنید.

اگر زمان کمی برای بازدید از بازار در سفرتان دارید، احتمالاً نمی‌توانید همه‌ی بازار را یک‌جا ببینید و برخی از بخش‌ها ممکن است به درد شما نخورند. بهتر است به بخشی از بازار بروید که کالاهای مورد نیازتان را دارد.

– خانه بهنام

یکی از جاذبه‌های تاریخی تبریز، خانه بهنام است. این ساختمان قدیمی قبل از دوره قاجار و زندیان ساخته شده است. قرارگاه خانه بهنام در محله مقصودیه تبریز است و از جاذبه‌های نزدیک به میدان ساعت تبریز به شمار می‌رود. این محله معروف جاذبه‌های دیدنی آذربایجان شرقی را در خود جای داده است.

خانه بهنام در تبریز یکی از آثار ملی ایران است، بخشی از آموزشگاه هنر اسلامی تبریز محسوب می‌شود. این خانه در دوره قاجار بازسازی شده و با نقاشی و گچ‌بری زیبا تزیین شده است. اخیراً تخصصی‌ها این ساختمان را بازسازی کرده‌اند و نقاشی‌های دیواری قدیمی را کشف کرده‌اند.

– خانه نیک‌دل

دیگر یک جاذبه نزدیک به میدان ساعت تبریز، خانه نیک‌دل است. این عمارت قدیمی از دوره قاجار است و برای اهداف شخصی ساخته شده بود. مالک این خانه سید ابراهیم نیک‌دل، یکی از تاجران معروف واردکننده کالاهای خانگی بود. هنوز هم خانواده نیک‌دل در امور خانگی فعالیت دارند و در تبریز شناخته شده‌اند.